Vuk Kosača

Vojvoda srpski Vuk Kosača komandant vojske srpskog cara Dušana Silnog. Osnivač velike srpske vladarske porodice Kosača koja je vladala gornjim Podrinjem i Hercegovinom u drugoj polovini XIV i do kraja XV veka. Kosače su vladale od 1350. godine i prvih poseda oko reke Drine pa do pada Novog (Herceg Novog) i Sutorine u ruke turskih osvajača 1483. godine.

Godina rođenja: 1317

Mesto rođenja: Rudine

Ime oca: nepoznato (lokalni feudalac iz Rudina)

Ime majke: nepoznato

Potomci: vojvoda srpski Vlatko Vuković Kosača, vojvoda srpski Hrana Vuković Kosača

Religijska pripadnost: pravoslavni hrišćanin

Godina smrti: 1359. godina

Ne postoje podaci za imena oca i majke. Podaci postoje da je njegov otac bio feudalac što ukazuje da je bio iz čuvene feudalne porodice. Njegov otac je imao male posede oko mesta Rudine (Rogatica – Republika Srpska). Taj prostor je konstantno bio pod udarom ugarskih osvajača tako da je tamošnji srpski živalj bio vojnički nastrojen i uvežban. Na tim prostorima i danas u velikom broju, živi srpski narod. Uspeo je da očuvao svoju kulturu i identitet. Vojvoda srpski Vuk Kosača je od malih nogu učen vojničkim veštinama tako da i ne čudi da je slavu stekao kao vitez u vojsci srpskog cara Dušana Silnog.

Religijska pripadnost vojvode srpskog Vuka Kosače je bila pravoslavna hrišćanska religija. Ceo rod Kosače je nastavio njegovu versku tradiciju. Kroz istorijska dokumenta vidimo da je rod Kosače potpuno bio predan pravoslavnoj hrišćanskoj veri. To pokazuju hramovi-grobnice (zadužbine) kao i hramovi Srpske Pravoslavne Crkve koje su Kosače podigli. Podignute su po običajima Vizantije i pravoslavlja. Taj duh i kulturni tok je rod Kosače vodio kroz dugu vladavinu čak 133 godine, od malih vojvodskih poseda oko reke Drine pa do cele Hercegovine.

Istorijski dokumenti ukazuju da je vojvoda srpski Vuk Kosača bio veoma temperamenta osoba. Ta karakteristika će se prenositi kroz generacije roda Kosače i rezultiraće želju i sposobnost za vladanjem i proširenjem teritorija kojima su vladale. Vojvoda srpski Vuk Kosača je bio pasionirani lovac. Jednog dana je bio u lovu u severnoj Srbiji sa velikim feudalcem Vladislavom Rasisalićem.

Branko Rasisalić (velika feudalna prodica)

U toku lova, sluga Branka Rasisalića je ubio lovačkog psa vojvode srpskog Vuka Kosače. Zbog tog incidenta Vuk je ušao u sukob sa Brankom i u toku borbe ga smrtno ranio. Nanevši mu povrede u predelu slabina. Branko je od zadobijenih rana preminuo a vojvoda srpski Vuk Kosača je zbog osvete ljudi Rasisalića, prebegao u Ugarsku.

Nakon kratkog vreme provedenog u Ugarskoj, prešao je na dvor srpskog cara Dušana Silnog. Zbog svojih vojničkih veština, srpski car Dušan Silni mu dodeljuje ulogu komadanta u njegovoj vojsci.

Vladavina srpskog cara Dušana je smatra zlatnim dobom srpske istorije.

Period od 1332. godine do 1355. godine

Rat za osvajanje Epira i Tesalije je počeo 1348. godine. U tom periodu je Evropom je besnela bolest (kuga) koja je pustošila sela i gradove. Ona je dosta uticala na osvajanja srpske vojske u ratovima za Epir i Tesaliju. Tadašnji Dušanov namesnik nakon zauzimanja Tesalije, postao je vojvoda Preljub. Nakon osvajanje Epira, Dušan postavlja za namesnika svog polubrata Simeona-Sinišu. Vojvoda srpski Vuk Kosača se pokazao kao veoma hrabar i požrtvovan komandant. Ostvario je velike uspehe u ratovima za Epir i Tesaliju. Srpski car Dušan Silni je veoma cenio vojvodu srpskog Vuka Kosaču. Poverivši mu ulogu komadanta svoje vojske, vojvoda srpski Vuk Kosača je opravdao njegovo poverenje. Zbog toga je car Dušan Silni Vuku dodelio titulu vojvode srpskog. Titulu vojvoda srpski je ostavio svojim potomcima u nasledstvo.

Epir (južni deo Albanije i severozapadni deo Grčke)

Tesalija (Plodni deo severne Grčke).

U tom periodu srpski car Dušan Silni je zauzeo velike teritorije i veoma se proširio na Balkan. Izašavši na tri mora (Jadransko, Jonsko i Egejsko). Zbog velikih uspeha na vojnom polju, srpski car Dušan Silni nagrađuje vojvodu sa velikim posedima u oblasti Rudina. Srpski car Dušan Silni je praktično zauzeo celu Bosnu osim visokih planina u koje su se povukla vojska bana Stefana II Kotromanića. Nakon što je zagospodario Bosnom, srpski car Dušan Silni je mogao da nagradi svog vernog vojvodu srpskog Vuka Kosaču sa posedima oko reke Drine i u njegovom rodnim Rudinama. Vojvoda srpski Vuk Kosača je praktično dobio celo mesto Rudine sa okolinom na upravljanje.

Vojvoda srpski Vuk Kosača bira selo Kosače u blizini reke Drine, kao centar svojih poseda 1350. godine

Reka Drina će u budućnosti za rod Kosače, postati glavno jezgro teritorije, kojima će vladati u XIV i XV veku. Selo Kosače obiluje sa dosta znamenja koja ukazuju na postojanje vladavine roda Kosače. Reka Drina će i posle turskih osvajanja ostati jezgro gde će rod Kosače ostati da živi. Dokaz tome je i selo Vladikovi (Foča), gde se sklonila grana Vuković Kosača koju je predvodio knez srpski Ivan Vuković Kosača (brat od strica hercega od Svetog Save Stefana Vukčića Kosače). Toponimi potvrđuju život i vladavinu roda Kosača u selu Kosače. Na toponimima preovlađuju slike vojnika sa opremom i verskim obeležjima. Krstovi ukazuju na hrišćansku i pravoslavnu religijsku odliku roda Kosače.

Mesto Kosače će biti polazna tačka ka daljim osvajanjima Huma i Hercegovine.

Nakon što je od srpskog cara Dušana Silnog dobio posede na upravljanje, vojvoda srpski Vuk Kosača se vraća u Rudine i dobija dva sina, vojvodu srpskog Vlatka Vukovića Kosaču i vojvodu srpskog Hranu Vukovića Kosaču.

U to doba prezime se dobijalo po očevom imenu zato su Vlatko i Hrana dobili prezime Vuković. Period od 1350. godine do 1359. godine, Kosače formiraju svoje plemstvo sa državnim ustrojstvom. U tom periodu su još potčinjeni kruni bosanskog kralja Tvrtka I. Imali su visok stepen autonomije koju su baštinili i radili na tome da je prošire. Sklopljen je dogovor o nenapadanju sa feudalnom porodicom Rasisalića. Jedan kratak period je i poštovan taj dogovor.

Ipak 1359. godine je jedan od rođaka Rasisalića, iz zasede i na mučki način ubio vojvodu srpskog Vuka Kosaču. U tom trenutku rod Kosače nije imao vladara i tu čast da vodi vojvodsto pripalo je najstarijem sinu vojvodi srpskom Vlatku Vukoviću Kosači. Ispostaviće se u budućnosti, da će baš vojvoda srpski Vlatko Vuković Kosača (gospodar Huma, Dabra i gornjeg Podrinja) uspeti da proširi teritoriju buduće Kneževine Hercegovine do istorijskih granica i da će ona trajati dug vremenski period. Slobodno možemo da kažemo da to počinje od njegovog konačnog proširenja 1392. godine na Travuniju, Hum, Konavle i velike dalmatinske gradove. Kada rezimiramo, možemo slobodno reći što je vojvoda srpski Vlatko Vuković Kosača osvojio, vojvoda srpski Sandalj Hranić Kosača uobličio a herceg od Svetog Save Stefan Vukčić Kosača ustabilio Kneževinu Hercegovinu.

DOKUMENTACIJA: